آنچه از آبگوشت نمی‌‌دانید!

همه دایره‌المعارف‌هایی که درباره ایران تالیف شده‌اند، مدخل «آبگوشت» دارند. شاید باور نکنید اما آبگوشت در کنار همه نام‌ها و نامداران فرهنگ ایرانی، در دایره‌المعارف‌های تخصصی بدل به مدخلی مفصل شده اما در منوی هیچ یک از رستوران‌های تهران آبگوشت نیست! برای خوردن آبگوشت باید به خانه، چایخانه، قهوه‌خانه یا دیزی‌سرایی رفت. آن هم فقط سر ظهر، نه قبل و نه بعد از آن. از قدیم دکان‌هایی هستند که به طور تخصصی هر کدام یک خوراک بیشتر نمی‌پزند؛ حلیمی، کبابی، چلویی، جگرکی، کله‌پزی و بریانی. اما باز هیچ یک از این خوراک‌های اصیل و محبوب ایرانی، جز چلوکباب‌ها، در منوی رستوران‌های ایران جایی ندارند! و به همین خاطر است که در کتابچه‌های راهنمای ایرانگردی برای خارجیان هم فقط فرق پلو و چلو و شرح انواع کباب‌ها آمده است. هر جای دیگر جهان که بود، این تنوع خوراکی را جاذبه‌ای سیاحتی می‌کردند و دست‌کم در منوهای وطنی جایی به آن می‌دادند.

آبگوشت به هزار و یک دلیل از خوراک‌های کهن ایرانیان است. یکی از این دلایل، شیوه کوچی و عشایری زندگی نیاکان ایران، برپایه فرهنگ دامپروری است. ایرانیان حتی هنگامی که شهرهای کهنی همچون همدان و شوش و پارسه را ساخته بودند، به معنی واقعی یکجا‌نشین نشده بودند و باز شاهان و درباریان، همانند مردمان در راه این شهرها ییلاق و قشلاق می‌کردند. این جا‌به‌جایی فصلی، حتی تا چند دهه پیش، میان قشلاق تهران و ییلاق شمیران هم، برای بعضی خانواده‌های متمول، متداول بود. پس گمان نکنید که زندگی کوچی با پایتخت ۲۰۰ساله اخیر ایران نسبتی ندارد.

کباب بره (فرانسوی)

موادلازم جهت (6-7 نفر)

شانه یا ران بره ای                                     1کیلو

پیازچهار قاچ                                             2عدد

سیب زمینی                                            1کیلو

گوجه فرنگی سفت جهار قاچ                       2-3 عدد

فلفل دلمه ای سبز خورد کرده                      2عدد

سبزی خشک مخلوط                                 1قاشق غذاخوری

کره فرانسوی                                            4-5 قاشق غذاخوری

روغن زیتون                                              3-4 قاشق غذاخوری

مرزنجوش، مرزه، برگ بو، آویشن                  به میزان دلخواه

نمک، فلفل                                              به میزان لازم

 

طرز تهیه

سبزی خشک را با اندکی نمک و فلفل در روغن زیتون بریزید و هم بزنید. این مخلوط را روی گوشت بریزید، زیر و رو کنید و 2 ساعت بیرون از یخچال بخوابانید یا اگر در یخچال می گذارید،چند بار از یخچال بیرون بیاورید و زیر و رو کنید.

سیب زمینی را در فر یا (ماکروویو) تنوری کنید، سپس در دیس بگذارید،وسط هر دانه سیب زمینی را شکاف بدهید . 1-2 فندق از کره فرانسوی لای آن بگذارید.

گوشت و پیاز و فلفل دلمه ای و گوجه فرنگی را یک در میان(گوشت- پیاز- گوشت- فلفل- گوشت- گوجه فرنگی- گوشت) به سیخ بکشید و سیخ کباب را روی آتش زغال یا در کباب پز آتش بدهید(کباب خشک نشود!).

 این کباب را با تره بار آب پز و تفت داده در کره سر سفره بگذارید.

کوفته روسی

 مواد لازم:
سیب زمینی پخته 300 گرم
گوشت چرخ کرده 300 گرم
پیاز سرخ کرده 1قاشق غذاخوری
تخم مرغ آب پز 3عدد
گشنیز و جعفری خورد شده 150 گرم
رب گوجه فرنگی 1قاشق غذاخوری
زرشک 1قاشق غذاخوری
تخم مرغ خام 1عدد
نمک، فلفل، زردچوبه به میزان لازم
روغن به میزان لازم
آرد سوخاری، گردو، زعفران به میزان لازم

طرز تهیه :
گوشت را با پیاز سرخ شده و کمی روغن تفت می دهیم تا آب گوشت خشک شود.
سبزی خرد شده و رب گوجه فرنگی را به مواد اضافه می کنیم و کمی تفت می دهیم.
نمک، فلفل، زردچوبه و آب زعفران را نیز به مواد اضافه می کنیم.
در آخر سیب زمینی و تخم مرغ پخته را رنده کرده و به مواد اضافه می کنیم و کل مواد را ورز می دهیم. سپس از مواد به اندازه یک پرتقال کوچک بر داشته و وسط آن را گود می کنیم، وکمی زرشک و گردو داخل آن می ریزیم و کوفته را به شکل گرد در می آوریم.
-کوفته ها را داخل تخم مرغ خام و سپس در آرد سوخاری می غلتانیم.
کوفته ها را به مدت دو ساعت در یخچال می گذاریم تا خودشان را بگیرند تا به هنگام سرخ کردن وا نروند.
کوفته ها را در روغن داغ، سرخ می کنیم و با سس قرمز و گوجه سرو می کنیم

گشنیز کباب با نان سنگک، ناهار آذربایجانی

نـکـتـه خـانـه‌داری
یادتان باشد تخم‌مرغ‌های افزوده‌شده مانع وارفتن کوفته‌ها می‌شوند پس حتماً آن‌ها را با گوشت مخلوط و بلافاصله این مخلوط را برای پخت استفاده کنید زیرا این مواد به دلیل خامی و مغذی بودن، مستعد فساد میکروبی هستند. کوفته‌ها باید به اندازه یک گردو باشند و گشنیزها نیز زیاد ریز نشوند بلکه بهتر است به قطعات درشت‌تری خرد شوند تا مواد مغذی موجود در این سبزی‌ها کمتر ضایع شوند.

مـقـدار کـالـری
این غذا در مجموع 1670 کیلوکالری انرژی دارد و در صورت تقسیم آن به 4 قسمت، میزان انرژی دریافتی هر نفر 400 کیلوکالری خواهد بود که در صورت مصرف این غذا با نان بر مقدار کالری اولیه اضافه خواهد شد.

مـواد لازم برای 4 نفر

گوشت چرخ‌کرده 500 گرم 935 کیلوکالری

لپه 2 لیوان 200 کیلوکالری

پیاز متوسط 3 عدد 30 کیلوکالری

تخم‌مرغ 2 عدد 200 کیلوکالری

گشنیز خردشده 4 لیوان 100 کیلوکالری

آرد سفید 1 قاشق غذاخوری 27 کیلوکالری

روغن مخصوص سرخ‌کردن 2 قاشق غذاخوری 180 کیلوکالری

لیمو عمانی 6 عدد 0 کیلوکالری

نمک، فلفل‌سیاه و زردچوبه به میزان دلخواه 0 کیلوکالری

کباب کنجه هندی

مواد لازم:

راسته گوسفند کنجه کنجه نیم کیلو
پیاز رنده شده 1عدد
سرکه 1 پیمانه
لیمو 1برش
میخک 3-4 دانه
برگ بو 2 پر
زیره ساییده 2قاشق مرباخوری
تخم گشنیز ساییده 1ق قاشق مرباخوری
زنجبیل 1 قاشق مرباخوری
کره آب کرده، نمک، فلفل به میزان لازم

طرز تهیه :
همه مواد به جز نمک، فلفل و کره را با یک پیمانه آب در ظرفی بریزید و گوشت را 3-4 روز در این مایه در یخچال بخوابانید . سپس گوشت را به سیخ بکشید ، نمک و فلفل بپاشید و اندکی کره آب کرده بمالید ، و روی آتش زغال کباب کنید .

سوپ ایتالیایی کاملا گیاهی !

این سوپ بدون گوشت درست شده و کاملا گیاهی است وبرای افرادی که رژیم گیاهخواری را شروع کرده اند بسیار مناسب می باشد.

مواد لازم:
نخود یک سوم پیمانه
کلم برگ خورد شده 2 پیمانه
گوجه فرنگی 4عدد
جو نصف پیمانه
هویج متوسط 2عدد
ساقه کرفس 1پیمانه
کدو 2پیمانه
سیب زمینی 2عدد متوسط
جعفری خورد شده 2 قاشق غذاخوری
نمک، فلفل، ادویه جات به میزان لازم
روغن زیتون به میزان لازم

طرز تهیه:
مواد را آماده کرده، کلم برگ را در قابلمه ریخته و چند دقیقه با ادویه جات بدون روغن تفت می دهیم .نخود و جو را که از شب قبل خیس کرده ایم را به مدت 1 ساعت جداگانه می پزیم و سپس هویج، کرفس، کدو و سیب زمینی نگینی شده را به همراه آب گوجه فرنگی به این مواد اضافه می کنیم و می گذاریم به مدت یک ساعت بپزد تا خوب جا بیفتد و در آخر جعفریهای خورد شده را به این سوپ اضافه می کنیم و به همراه روغن زیتون سرو می کنیم.

طرز تهیه بال مرغ کارائیب

مواد لازم

فلفل قرمز تند = ١ عدد
سویا سس = ۴/١ فنجان
عسل = ۴/١ فنجان
شکر قهوه ای = ۴/١ فنجان
شکر معمولی = ٢ ق س
تخم رازیانه = ٢ ق چ
فلفل سیاه = ١ ق س (در صورت دلخواه می توان مقدار آن را کم کرد)
ادویه مخصوص کارائیب (allspice یا همان فلفل جامائیکایی) = ٢ ق س (در مورد طعم ادویه و جایگزین آن توضیح میدهم)
آویشن = ٢ ق چ
پودر زنجبیل = ١ ق چ
سیر خرد شده = ۴ حبه
پیازچه خرد شده = ۴ عدد
سرکه سیب = ۴/١ فنجان
آبلیمو = ۴/١ فنجان
آب پرتقال = ۴/١ فنجان
بال مرغ = ۵/٢ الی ٣ کیلو

طرز تهیه:

پیتزای ماکارونی با سبزیجات

مواد لازم برای 2 نفر

سویا: 2 پیمانه
ماکارونی فرمی یا رشته‌ای: 500 گرم
قارچ پخته شده: یک فنجان
روغن مایع: 3 قاشق غذاخوری
هویج: یک عدد متوسط
ذرت پخته شده: یک‌ پیمانه
نخود فرنگی پخته شده: یک پیمانه
پودرآویشن: به مقدار دلخواه
شیر: یک پیمانه
آرد: یک‌ پیمانه
کره: 100 گرم

طرز تهیه: ماکارونی را در ظرف آب جوش بریزید و بگذارید مغز پخت شود سپس آبکشی کنید. اگر از ماکارونی رشته‌ای استفاده‌ می‌کنید باید آن را به تکه‌های کوچک ریز کنید.

طرز تهیه کباب بره فرانسوی

موادلازم

شانه یا ران بره ای=1 کیلو
پیازچهار قاچ = 2عدد
سیب زمینی=1کیلو
گوجه فرنگی سفت جهار قاچ= 2-3 عدد
فلفل دلمه ای سبز خورد کرده=2عدد
سبزی خشک مخلوط =1قاشق غذاخوری
کره فرانسوی= 4-5 قاشق غذاخوری
روغن زیتون= 3-4 قاشق غذاخوری
مرزنجوش، مرزه، برگ بو، آویشن =به میزان دلخواه
نمک، فلفل=به میزان لازم

خوراک تاس گیاه!

مواد لازم:
بادمجان 3عدد متوسط
کدو خورشی 3عدد متوسط
سیب زمینی 1عدد متوسط
هویج 1عدد متوسط
آلو 1پیمانه
فلفل دلمه ای نصف عدد
لوبیا چیتی 1پیمانه
گوجه فرنگی 6عدد متوسط
روغن زیتون به میزان لازم
نمک، فلفل قرمز، ادویه کاری به میزان لازم

غذاهای کاملا ایرانی...(اگه رژیم دارین نبینید)

طرز پخت خورش قیمه

مواد لازم برای هشت نفر:

گوشت قیمه‌ای، ۳۰۰ گرم

لپه، ۲ پیمانه
پیاز بزرگ، یک عدد
لیمو عمانی، ۱۰ عدد
زعفران ساییده‌شده، یک قاشق چای‌خوری سرخالی
روغن مایع، به مقدار لازم
رب گوجه‌فرنگی، یک قاشق سوپ‌خوری سرپر
پودر دارچین، یک قاشق چای‌خوری سرخالی
زردچوبه، یک قاشق چای‌خوری
نمک به مقدار لازم

سیب‌زمینی متوسط، ۴ عدد

طرز تهیه شیشلیک ایتالیایی

 

 

مواد لازم :

• راسته شیشلیکی: چهار عدد
• آرد سفید: دو پیمانه
• تخم‌مرغ: دو عدد
• آرد سوخاری: یک پیمانه
• پنیر پارمزان: یک پیمانه
• پنیر موتزارلا: به میزان لازم
• روغن زیتون: به میزان لازم
• نمک، فلفل و زعفران: به میزان دلخواه

طرز تهیه:

گوشت‌ها را در روغن زیتون، نمک، فلفل و کمی زعفران به مدت دو ساعت در یخچال می‌خوابانیم تا آماده شوند. سپس پنیر پارمزان و آرد سوخاری را با هم مخلوط کرده و کمی نمک و فلفل به آن اضافه می‌کنیم و آنها را کنار می‌گذاریم. بعد از آماده شدن گوشت ها‌ را در آرد سفید می‌غلتانیم سپس آنها را در تخم‌مرغ زده شده ریخته و مخلوط می کنیم، در مرحله آخر آنها را در آرد سوخاری و پنیر مخلوط شده می‌گذاریم، سپس آنها را در روغن گذاشته و هر طرف آن را به مدت سه دقیقه می‌پزیم. آن‌گاه آنها را روی سینی استیل گذاشته و روی هر کدام یک قطعه پنیر موتزارلا گذاشته و در فر داغ‌شده به مدت ده دقیقه قرار می‌دهیم و در پایان آنها را درون بشقاب گذاشته و سرو می‌کنیم.

 

فوت و فن آشپزی

صبح یا شب قبل برنج را آبکش کنید، البته کمی آن را خشک بردارید، سپس ته دیگ برنج را آماده کرده و برنج را داخل قابلمه بریزید و قابلمه را داخل یخچال قرار دهید، ظهر برنج را کمی آب و روغن دهید و آن را دم کنید حالا تا سالاد را آماده کنید، برنج هم دم کشیده است. 

برای از بین بردن بوی سوختگی برنج:

1. یک تکه نان روی برنج قرار دهید و موقع کشیدن، نان را بردارید.
2. یک عدد پیاز را پوست کنده و در داخل برنج فرو کنید پیاز بوی سوختگی را بخود می گیرد.

آب برنج برای بچه ها:

وقتی می خواهید برنج را آبکش کنید یک لیوان از آب آن را بردارید و با یکی دو قاشق ماست مخلوط کنید. این آب برنج در صورتی که شور نباشد برای بچه ها خیلی مفید است.

اگر برنج شما شور شد:

اگر قبل از آب کش کردن برنج متوجه شدید، که برنج شما شور شده است موقع آب کش کردن برنج آب بیشتر روی برنج داخل آبکش بریزید. اما اگر بعد از آب کش کردن برنج متوجه شوری آن شدید دیگر چاره ای برای برطرف کردن شوری آن ندارید. مگر اینکه خورش را بی نمک درست کنید.

اگر برنج شما بی نمک شد:

کباب حسینی- هندی مخصوص سحر!

 

مواد لازم جهت 6 تا 7 نفر:

گوشت گوسفند                                        1 کیلو

پیاز نقلی، پوست گرفته، دو نیم کرده           10 تا 15 عدد

پیاز ساطوری                                           1عدد

سیر کوبیده                                             1 حبه

ماست                                                   1پیمانه

زنجبیل                                                   نصف قاشق چایخوری

کره                                                        150 گرم

زردچوبه                                                 1قاشق مرباخوری   

نمک، فلفل                                             به میزان لازم

خوراک گل کلم مخصوص

سالاد قارچ

کباب مخـصوص خلیج فارس

مواد اولیه:
گوشت راسته گوسفند - 400 گرم
پیاز متوسط - دو عدد
فلفل - به میزان لازم
جعفری خرد شده - 100 گرم
زرشک - 100 گرم
گردو - در صورت تمایل


طرز تهیه:
گوشت را چرخ کرده، سایر مواد را به آن اضافه و به سیخ می‌کشیم. لازم به ذکر است که چربی گوشت نباید زیاد باشد. پس از آن سیخ را بر روی آتش قرار می‌دهیم تا بپزد. این غذا مخصوص شام اهالی جنوب کشور می‌باشد که بدون برنج سرو می‌شود.
 

طرز تهیه بال مرغ کارائیب

مواد لازم

فلفل قرمز تند = ١ عدد
سویا سس = ۴/١ فنجان
عسل = ۴/١ فنجان
شکر قهوه ای = ۴/١ فنجان
شکر معمولی = ٢ ق س
تخم رازیانه = ٢ ق چ
فلفل سیاه = ١ ق س (در صورت دلخواه می توان مقدار آن را کم کرد)
ادویه مخصوص کارئیب (allspice یا همان فلفل جامائیکایی) = ٢ ق س (در مورد طعم ادویه و جایگزین آن توضیح میدهم)
آویشن = ٢ ق چ
پودر زنجبیل = ١ ق چ
سیر خرد شده = ۴ حبه
پیازچه خرد شده = ۴ عدد
سرکه سیب = ۴/١ فنجان
آبلیمو = ۴/١ فنجان
آب پرتقال = ۴/١ فنجان
بال مرغ = ۵/٢ الی ٣ کیلو

طرز تهیه

دلمه کباب

این غذا جزء غذاهای سنتی هلند است و افراد سالخورده هلندی، هفته‌ای یک بار این دلمه را برای اعضای خانواده خود تهیه می‌کنند.

مواد لازم:
کلم‌برگ سفید و قرمز دو عدد
آب گوشت دو لیوان
گوشت چرخ‌کرده 400 گرم
کره 50 گرم
خرده‌های نان ساندویچ 80 گرم
پیاز سرخ شده دو قاشق غذاخوری
نمک و فلفل به میزان لازم